طبق آزمایش‌های انجام شده در سالمندان بالای 60 سال یک نفر از چهار نفر مبتلا به دیابت می‌باشد. دیابت یک بیماری بدون درمان قطعی می‌باشد. خوشبختانه، سالمندان مبتلا به دیابت می‌توانند این بیماری را به خوبی مدیریت کنند. در ادامه مطلب اطلاعات بیشتری در مورد بیماری دیابت در سالمندان و پرستاری از سالمند دیابتی می‌پردازیم.

انواع دیابت

دیابت یک گروه از بیماری‌های مرتبط با سطح قند خون بالا است که منجر به نقایص تولید و استفاده از انسولین بدن سالمند می‌شود.
هورمون انسولین که توسط لوزالمعده تولید می‌شود گلوکز بدن را کنترل می‌نماید. در دیابت نوع 1، پانکراس به اندازه کافی انسولین تولید نمی‌کند. افراد مبتلا به دیابت نوع 1 انسولین را از طریق تزریق دریافت می‌نمایند. حدود 5 درصد از همه افراد مبتلا به دیابت نوع 1 هستند.

نشانه‌های دیابت نوع 1 در سالمندان

تکرر ادرار
تشنگی غیرعادی
گرسنگی شدید
کاهش وزن
خستگی

دیابت نوع 2 زمانی اتفاق می‌افتد که لوزالمعده انسولین را به اندازه کافی تولید نمی‌کند و یا به طور مؤثر آنچه را که تولید می‌کند استفاده نمی‌کند. نوع 2 به طور معمول در افراد بالای 40 سال توسعه می‌یابد. این نوع دیابت در 95 درصد از افراد رخ می‌دهد.

نشانه‌های دیابت نوع 2 در سالمندان

هر یک از علائم نوع 1
زخم‌هایی که دیر خوب می‌شوند
کم‌خونی
گیجی
افسردگی
تاری دید
علل دیابت

پزشکان از علل دیابت مطمئن نیستند یا حداقل به روش قطعی جهت درمان دیابت دست نیافته‌اند. با این حال، ژنتیک، پیری و شیوه زندگی همه نقش دارند. به نظر می‌رسد نداشتن رژیم غذایی درست و چاقی بیش از حد می‌تواند از دلایل قطعی دیابت باشد. دیابت گاهی روی تمام افراد خانواده تأثیر می‌گذارد. تمام این فاکتورها دلیلی بر دیابتی شدن افراد می‌باشد.

عوارض دیابت در سالمندان

اگر دیابت به درستی درمان نشود، می‌تواند منجر به برخی مشکلات جدی سلامتی شود. از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
بیماری قلبی
مشکلات کلیوی
مشکلات چشم و حتی کوری
محدود کردن شریان‌ها
مشکلات پا
از دست دادن شنوایی یکی دیگر از عوارض دیابت در سالمندان است. طبق گفته موسسه ملی بهداشت، "افت شنوایی در دو گروه سالمندان مبتلا به دیابت در مقایسه با سالمندانی که بیماری ندارند، دو برابر است." محققان معتقدند دیابت ممکن است به عصب و عروق خونی داخلی گوش آسیب برساند.

ورزش، گلوکز و دیابت

با داشتن دیابت نیازی نیست که ورزش و فعالیت‌های خود را محدود نمایید. در واقع ورزش، حتی فقط 20 تا 30 دقیقه راه رفتن به صورت یک روز در میان، می‌تواند به طور قابل توجهی باعث افزایش استفاده از بدن شما از گلوکز شود. ورزش همچنین فشارخون و کلسترول را بهبود می‌بخشد، استرس را کاهش می‌دهد، کالری‌ها را می‌سوزاند، قدرت و انعطاف‌پذیری شما را افزایش می‌دهد و خطر ابتلا به بیماری قلبی و سکته را کاهش می‌دهد. پس به عنوان پرستار سالمند دیابتی ورزش کردن سالمند را در اولویت کارهای خود قرار دهید. به عنوان پرستار سالمند دیابتی موارد زیر را رعایت فرمایید.
قبل از شروع هر برنامه تمرینی شدید، با پزشک سالمند مشورت کنید. از مایعات زیادی همگام ورزش و پس از آن استفاده نمایید. قند خود قبل، هنگام و بعد از ورزش چک کنید. هنگام مراقبت از سالمند تمام علائم او را زیر نظر داشته باشید تا در صورت مشاهده نشانه‌ای غیر عادی بلافاصله ورزش را قطع کنید. پرستاری از سالمند دیابتی نیازمند دقت کافی جهت کنترل اوضاع سالمند می‌باشد.

پرستاری از سالمند دیابتی و کنترل قند خون او توسط دارو و انسولین

برای برخی سالمندان کنترل دیابت با رژیم غذایی و ورزش کافی نیست. گاهی ممکن است داروهای خوراکی برای افزایش مقدار انسولین یا کمک به توانایی بدن برای پاسخگویی به انسولین مورد نیاز باشد. برخی از این داروها عوارض جانبی هم دارند. به همین دلیل است که پرستار سالمند دیابتی باید در مراقبت از او دقت کافی را به عمل آورد. پزشک یا داروساز موظف است تا درباره تمام داروها و عوارض آن‌ها با فرد دیابتی یا پرستارش صحبت نماید و تمام اطلاعات درباره آن‌ها و عوارض مصرفشان را در اختیار وی قرار دهد. با گذشت زمان، بدن شما انسولین را کم می‌کند بنابراین مهم نیست که چه داروهایی مصرف می‌کنید، چگونه رژیم غذایی خود را تعیین کنید یا بدون توجه به میزان تمرینات، هنوز ممکن است نیاز به تزریق انسولین داشته باشید. در زیر به شایع‌ترین انواع انسولین اشاره شده است:
انسولین سریع العمل که 5 دقیقه بعد از تزریق تأثیر خود را بین 2 تا 4 ساعت می‌گذارد.
انسولین معمولی که پس از 30 دقیقه از تزریق فعال شده و برای 3 تا 6 ساعت دوام دارد.
انسولین متوسط بعد از 2 تا 4 ساعت فعال شده و اثرات آن بین 12 تا 18 ساعت پا بر جا می‌باشد.
انسولین طولانی مدت که پس از 6 تا 10 ساعت فعال شده و اثر آن تا 24 ساعت پایدار می‌ماند.

نکات غذایی در پرستاری از سالمند هنگامی که از خانه به دور هستید

در مراقبت از سالمند دیابتی رعایت بعضی موارد برای رژیم غذایی او بسیار تأثیرگذار می‌باشد. غذای سالمند دیابتی را با یک سوپ یا سالاد شروع نمایید. از سس زیادی در غذاهای آن‌ها استفاده نکنید. یک میوه یا سبزی به جای سیب‌زمینی یا هر نوع ماده سرخ‌کرده استفاده نمایید. همواره از غذاهای بی قند یا کم قند استفاده کنید. در پختن غذا تا جایی که امکان دارد از روغن و مواد چرب کمتر استفاده نمایید. از مهم‌ترین نکات غذایی در پرستاری از سالمند همان تنظیم مواد قندی می‌باشد. همواره پیش از هر کاری قند خود را اندازه بگیرید سپس بسته به میزان کمبود قند و با علم دانستن مواد قندی تشکیل دهنده خوراکی مورد نظر، از آن به میزان مورد نیاز استفاده نمایید.
در این مقاله سعی شد توضیح مختصری از تاریخچه و انواع دیابت و همین‌طور چند مورد از روش‌های مقابله با دیابت گفته شود. در این بحث نتیجه گرفتیم سلامتی شما بستگی به خودتان دارد. همواره از رژیم غذایی درست استفاده نمایید، به میزان لازم ورزش کنید، قند خود را مداوم اندازه گیری نمایید، در مصرف داروهای خود هیچ‌گاه کاستی انجام ندهید، چنانچه سیگار می‌کشید آن‌ها کنار بگذارید یا آن را به حداقل برسانید و در نهایت دانش خود را در این زمینه بیشتر کنید و چنانچه در نگهداری از سالمند دیابتی نیاز به کمک دارید می‌توانید با مؤسسات خدمات پرستاری در منزل که به صورت شبانه روزی کار می‌کنند مشورت نمایید و طبق نیازهای خود از پرستار سالمند جهت بهبود کیفیت نگهداری از سالمند دیابتی استفاده نمایید.